Sint-Michielskerk Sittard

De Sint-Michielskerk, Sint-Michaëlskerk of (historisch gezien) Paterskerk in Sittard is een kerkgebouw in het historische centrum van deze stad. De huidige parochiekerk is gelegen aan de Markt 24, naast het voormalige Dominicanenklooster. De kerk is beschermd als rijksmonument.

Geschiedenis

De kerk werd tussen 1659 en 1661 gebouwd door de paters dominicanen als kloosterkerk van het destijds recentelijk gestichte Domi-nicanenklooster. Zij hadden op deze plek voordien een kapel in gebruik die oorspronkelijk aan het voormalige gasthuis toebehoorde. In de tweede helft van de 17e eeuw werd het bouwwerk aan de achterzijde, tegen de koorsluiting, uitgebreid met een sacristie met twee bouwlagen. De kerk is een van de weinige gebouwen in Sittard dat niet verwoest is bij de stadsbrand die was aangestoken door Franse troepen in 1677, tijdens de Frans-Nederlandse Oorlog.[1] Sinds 1675 trekt ieder jaar op de laatste zondag in augustus een processie van de kerk naar de Sint-Rosakapel, om daar de beschermheilige van de stad, Rosa van Lima, te bedanken en te vragen om de stad van verder onheil te behoeden.

Tegenwoordig is het bouwwerk in gebruik als parochiekerk van de parochie H. Petrus en H. Michaël, waar ook de Sint-Petrus' Stoel van Antiochiëkerk onder valt. De kerk is gewijd aan de aartsengel Michaël, ook wel Sint-Michiel genoemd.

  • Beschrijving

Ligging

De Sint-Michielskerk ligt in het beschermde stadsgezicht van Sittard, aan het centrale marktplein en wordt omgeven door verschil-lende monumentale bouwwerken, waaronder het naastgelegen voormalige Dominicanenklooster.

Exterieur

De Sint-Michielskerk is een eenbeukige kerk met driezijdig gesloten priesterkoor. De kenmerkende voorgevel wordt gesierd met een mergelen reliëf, voluten en een fronton. Op het dak bevindt zich een dakruiter. Het bouwwerk is verder grotendeels opgetrokken uit baksteen en is gebouwd in Zuid-Nederlandse barokstijl. In het pastoriegedeelte bevindt zich de klokkenstoel met een in 1649 door Franciscus van Trier gegoten klok.[2]

Interieur

Het barokinterieur is grotendeels in originele staat bewaard gebleven. Alleen de kerkbanken en de glas-in-loodramen (Atelier F. Nico-las en Zonen, 1893-94) zijn van later datum. Het koorhek en het koorgestoelte van de dominicanen zijn al in de Franse tijd verwijderd. Zeer bijzonder is de 17e-eeuwse lambrisering met de daarin ingebouwde deuren en biechtstoelen, versierd met uitbundig houtsnij-werk. Aan de noordzijde zijn vrouwelijke dominicaanse heiligen afgebeeld, afgewisseld met bloem- en vruchtmotieven; aan de zuid-zijde mannelijke heiligen. In de kroonlijst zijn botanische motieven verwerkt. Te herkennen zijn tientallen plantensoorten, voor-namelijk afkomstig uit Zuid-Europa en Zuid-Amerika. De barokke preekstoel dateert uit 1668; het barokke hoogaltaar uit het begin van de 18e eeuw. Op het tochtportaal achter in de kerk is het jaartal 1709 te lezen. Het orgel is gebouwd in 1782 door de Duitse orgelbouwer Christian Ludwig König en is in 1920 verbouwd. De kerk is rijk aan schilderijen en beelden, vooral van Dominicaanse heiligen, maar ook van de Sittardse patroonheilige Sint-Rosa.[2][3]

Trivia

In deze kerk vond in 1938 een merkwaardige gebeurtenis plaats. Tijdens de hoogmis voor de Sint-Rosaprocessie ontsnapte de circus-leeuw Asor en deze liep – tot grote schrik van de aanwezige gelovigen – de kerk binnen via het middenpad tot aan het altaar. De leeuwentemmer Carlo Stevens arriveerde vrij snel om de leeuw naar buiten te voeren. Aldus kwamen de gelovigen met de schrik vrij. Een zandstenen leeuwtje rechts van de ingang herinnert aan deze gebeurtenis.

Bronnen, noten en/of referenties

  1. De Dominicanen in Sittard: historiesittard-geleen-born.nl
  2. Monumentenregister: cultureelerfgoed.nl
  3. St.-Michielskerk en Dominicanenklooster op rk-kerken-sittard.nl

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Geraadpleegde bron: nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Michielskerk_(Sittard) - 24 maart 2024

1. Sint-Michielskerk Sittard. Voorgevel. Datering: 27 mei 2022. Foto: Choinowski - nl.wikipedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

2. Sint-Michielskerk Sittard. Detail van de barokke lambrisering (met ingebouwde biechtstoelen) in het interieur van de voormalige Dominicanenkerk, nu Sint-Michaëlskerk, in het centrum van Sittard. De lambrisering dateert uit het tweede kwart van de 17e eeuw. Aan de noordzijde van de kerk zijn vrouwelijke Dominicaanse heiligen afgebeeld, aan de zuidzijde mannelijke heiligen, evenals bloem- en fruitmotieven. Datering: 19 november 2016. Foto: Kleon3 - nl.wikipedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

3. Sint-Michielskerk Sittard. Façade van de kerk aan de Markt. Op de achtergrond zien we torenspits van de Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart Sittard. Datering: 13 oktober 2007. Foto: Markussep - nl.wikipedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 3.0

4. Sint-Michielskerk Sittard. Detail barokfaçade. Datering: 19 november 2016. Foto: Kleon3 - nl.wikipedia.org

Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

5. Sint-Michielskerk Sittard. Achtergevel (sacristie) in 1964. Datering: 1 augustus 1964.

Foto: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - nl.wikipedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

6. Sint-Michielskerk Sittard. Gezicht op het priesterkoor en hoogaltaar. Links zien we de preekstoel. Datering: 19 november 2016. Foto: Kleon3 - nl.wikipedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

7. Sint-Michielskerk Sittard. Rooms-Katholieke Kerk: Interieur, aanzicht orgel (opmerking: Gefotografeerd voor Het Historische Orgel in Nederland). Datering: 2000. Foto: Kleon3 - nl.wikipedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

8. Sint-Michielskerk Sittard. Barokke preekstoel, 1668. Datering: 19 november 2016. Foto: Kleon3 - nl.wikipedia.org

Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

9. Sint-Michielskerk Sittard. Lambrisering en biechtstoelen. Detail van de barokke lambrisering (met ingebouwde biechtstoelen) in het interieur van de voormalige Dominicanenkerk, nu Sint-Michielskerk, in het centrum van Sittard. De lambrisering dateert uit het tweede kwart van de 17e eeuw. Aan de noordzijde van de kerk zijn vrouwelijke Dominicaanse heiligen afgebeeld, aan de zuidzijde mannelijke heiligen, evenals bloem- en fruitmotieven. Datering: 19 november 2016. Foto: Kleon3 - nl.wikipedia.org

Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

10. Sint-Michielskerk Sittard. Hoogaltaar. Datering: 2 februari 2022. Foto: Paul Hermans - nl.wikipedia.org

Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

11. Sint-Michielskerk Sittard. Op de achtergrond de torenspits van de Basiliek Onze Lieve Vrouwe van het Heilig Hart.

Datering: 21 januari 1948. Foto: Wiel van der Randen - commons.wikimedia.org - Licentiestatus: publiek domein 

12. Sint-Michielskerk Sittard. De markt in Sittard en op de achtergrond de torenspits van de Basiliek Onze Lieve Vrouwe van het Heilig Hart. Datering: Januari 1971. Foto: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - commons.wikimedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

13. Sint-Michielskerk Sittard. Façade van de kerk aan de Markt in Sittard. Datering: Januari 1971.

Foto: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - commons.wikimedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

14. Sint-Michielskerk Sittard. Overzicht zuidwestgevel met reliëfvoorstelling en beelden (opmerking: Gefotografeerd voor Monumenten In Nederland Limburg). op de achtergrond de torenspits van de Basiliek Onze Lieve Vrouwe van het Heilig Hart.

Datering: Augustus 2001. Foto: Foto: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - commons.wikimedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

15. Sint-Michielskerk Sittard. Zicht op het hoogaltaar vanuit de kerk. Datering: 2 februari 2022.

Foto: Paul Hermans - commons.wikimedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

16. Sint-Michielskerk Sittard. Beeld van Sint Michiel op het hoogaltaar. Datering: 2 februari 2022.

Foto: Paul Hermans - commons.wikimedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

17. Sint-Michielskerk Sittard. Exterieur: H. Dominicus in de voorgevel. Datering: november 2010.

Foto: Michaël - kerkgebouwen-in-limburg.nl

18. Sint-Michielskerk Sittard. Exterieur: H. Rosa in de voorgevel. Datering: november 2010.

Foto: Michaël - kerkgebouwen-in-limburg.nl

19. Sint-Michielskerk Sittard. Exterieur: H. Michael in de voorgevel, boven de ingang. Datering: april 2006.

Foto: Michaël - kerkgebouwen-in-limburg.nl

20. Sint-Michielskerk Sittard. Exterieur: gevelreliëf in de voorgevel. De H. Dominicus ontvangt de Rozenkrans van Maria.

Datering: april 2006. Foto: Michaël - kerkgebouwen-in-limburg.nl

21. Sint-Michielskerk Sittard. Exterieur: Gevelbeeld St. Jozef met het kind Jezus, Charles Vos. Aangebracht aan de linkerzijde van de kerk. Zie ook: Charles Vos - Datering: april 2006. Foto: Michaël - kerkgebouwen-in-limburg.nl

21. Sint-Michielskerk Sittard. Exterieur: Rechter zijgevel van de kerk (1). Datering: Onbekend.

Foto: Bisdom - Michaël - kerkgebouwen-in-limburg.nl

22. Sint-Michielskerk Sittard. Exterieur: Rechter zijgevel van de kerk (2). Datering: augustus 2009.

Foto: Michaël - kerkgebouwen-in-limburg.nl

23. Sint-Michielskerk Sittard. Exterieur: Achtergevel en dak van de van de kerk en het vieringtorentje. Datering: Onbekend.

Foto: Bisdom - Michaël - kerkgebouwen-in-limburg.nl

24. Sint-Michielskerk Sittard. Exterieur: achterzijde, sacristie met bovenzaal. Datering: Onbekend.

Foto: Bisdom - Michaël - kerkgebouwen-in-limburg.nl

25. Sint-Michielskerk Sittard. Exterieur: Fragement van de achtergevel, met bovenzaal. Datering: Augustus 2009.

Foto: Michaël - kerkgebouwen-in-limburg.nl

26. Sint-Michielskerk Sittard. Interieur: Zicht op het priesterkoor. Datering: November 2010.

Foto: Michaël - kerkgebouwen-in-limburg.nl

27. Sint-Michielskerk Sittard. Interieur: Zicht op de zangtribune en het orgel. Datering: November 2010.

Foto: Michaël - kerkgebouwen-in-limburg.nl

28. Sint-Michielskerk Sittard. Interieur: Detail van de preekstoel. Datering: September 2019.

Foto: Michaël - kerkgebouwen-in-limburg.nl

29. Sint-Michielskerk Sittard. Interieur: biechtstoel en lambriezering. Datering: April 2006.

Foto: Michaël - kerkgebouwen-in-limburg.nl

30. Sint-Michielskerk Sittard. Interieur: Detail, Maria Magdalena. Datering: April 2006.

Foto: Michaël - kerkgebouwen-in-limburg.nl

Zie ook

Pagina bijgewerkt: 24 april 2025 - Algehele omschrijving + Foto nr. 11 t/m 30.