Heilig Hartkerk Venlo

De Heilig Hartkerk is een kerkgebouw in de Nederlandse stad Venlo in de gelijknamige gemeente. De monumentale rooms-katholieke kerk Heilig Hart van Jezus is dominant gesitueerd in de zichtas die de Straelseweg vanuit de Venlose binnenstad vormt. Voor de kerk ligt een rotonde die de splitsing vormt tussen Veldenseweg en Straelseweg.

Geschiedenis

In 1921-1926 werd de kerk in fasen gebouwd naar het ontwerp van de architect Jules Kayser en werd opgetrokken in expressionisme beïnvloede bouwstijl. Hoewel nog niet gereed, werd de kerk in 1922 ingewijd.

Architectuur

De hoofdvorm is een centraalbouw met koor en straatkapellen. Op een schets van voor de bouw staat een losstaande klokkentoren getekend westelijk van de kerk. Deze is nooit gebouwd. Mede daarom werd de entreepartij verplaatst naar een nieuw ontworpen schip aan de zuidwestzijde van de centraalbouw. Tussen 1921 en 1926 werd de sacristie met kapel ontworpen. In 1926 werd er tevens een ontwerp gemaakt om de kerk aan weerszijden van het schip en de centraalbouw nogmaals uit te breiden met zijbeueken en kruisarmen. In 1946 wijzigde men het entreeportaal van de kerk.

Het gebouw heeft een complexe, in hoofdvorm kruisvormige plattegrond. De hoge centraalbouw wordt omgeven door lagere bouw-volumes in twee niveaus. Daardoor lijkt het vooraanzicht vanaf de Straelseweg een trapsgewijs verbredende en verhogende bouw-massa te hebben. Zowel de sacristie als het priesterkoor zijn gedeeltelijk onderkelderd. De hoge vierzijdige centraalbouw wordt gedekt door een samenstelling van vier onder een rechte hoek op elkaar ingestoken zadeldaken, met een kruisvormige noklijn. Op de kruising van deze vier daken bevindt zich een dakruiter met luidklok. Deze nokruiter is bekleed met zink en koper.

De centraalbouw heeft op alle vier de hoeken een steunbeerconstructie, die wordt gedekt door een samenstelling van een tent- en een zadeldakje. Het zevenzijdige koor heeft een samengesteld zadel- annex tentdak. De beide kruisarmen hebben een half schilddak. Het schip heeft een zadeldak, de entreepartij in het verlengde hiervan heeft een half tentdak. De nokhoogte van de zijbeuken van het schip, de sacristie en de uitbouwen in de oksels van centraalbouw en kruisarmen, schip of koor reikt tot de goothoogte van kruis-armen, schip en koor. Het betreft hier overwegend lessenaarsdaken. Het dak van de sacristie met kapel aan de noordzijde is een gecombineerd zadel-annex schilddak met een L-vormige noklijn. Op de nok van de sacristie een hoge schoorsteen. Alle daken worden gedekt met rode, rechtsdekkende Hollandse pannen en hebben bakgoten zonder overstek. De gehele kerk is opgetrokken in een donkere getinte baksteen. De gevels kenmerken zich door een expressieve baksteentoepassing, met name in de verticale ornamen-tering in de centraalbouw.

Interieur

Het interieur van de kerk wordt gedomineerd door het grote, geel genuanceerde bakstenen gewelf van de centraalbouw. Rode bak-stenen gewelfribben, booglijsten en scheibogen. Rode bakstenen kolommen met gele bakstenen speklagen en gesneden voegwerk.

Trekstangen in de centraalbouw. Geel genuanceerde bakstenen kruisribgewelven in het schip, de zijbeuken en de zij- annex koor-kapellen. Spitsboogvormige ribben tussen de gewelven, scheibogen tussen de zijbeuken en het schip. In de kruisarmen twee geel genuanceerde bakstenen spitsbooggewelven, waartussen een rode bakstenen rib. Verder een spitsbooggewelf bij de aansluiting van de sacristie naar de kruisarm. Het koor heeft een spitsbooggewelf, een rode bakstenen gewelfrib en daarachter een koepelgewelf met acht ribben. In 1970 werd het priesterkoor, opgetrokken uit travertijn, vergroot. Hoge koorlambrisering in marmer. Wit gepleis-terde gevelvelden tussen lambrisering en koorgewelf.

Bijzonderheden

  • Twee biechtstoelen met neogotisch maaswerk, uit 1900, in de oostelijke zijbeuk.
  • Een zestal kerkbanken uit de kapel van Genooi, uit begin 19e eeuw.
  • Kruiswegstaties in Franse zandsteen, uit het tweede kwart van de 20e eeuw, naar een ontwerp van Charles Vos.
  • Zandstenen beeld Antonius van Padua, uit het eerste kwart van de 20e eeuw.
  • Zandstenen beeld Heilige Jozef met Kind, uit het eerste kwart van de 20e eeuw.
  • Heilig Hartbeeld in hout, uit het tweede kwart van de 20e eeuw.
  • Houten beeld Maria Onbevlekt Ontvangen, uit het tweede kwart van de 20e eeuw; en een beeld van de heilig verklaarde Gemma Galgani, uit het derde kwart van de 20e eeuw.
  • Terracotta beeldengroep beeldengroep met Sint-Joris uit Beesel, uit het derde kwart van de 20e eeuw.
  • Twee gebrandschilderde ramen in de devotiekapel voorstellende Maria-Tenhemelopneming, Onze-Lieve-Vrouw van Fátima, uit 1950.
  • Negen gebrandschilderde ramen in het koor, uit 1950.
  • Eenvoudig figuratief glas in lood in de spitsboogvensters.

Geraadpleegde bron: nl.wikipedia.org/wiki/Heilig_Hartkerk_(Venlo) - 17 november 2024

1. Voormalige R.K. Kerk H. Hart van Jezus aan de Veldenseweg te Venlo-Noord, architect Jules Kayser. Datering: 20 oktober 2005.

Foto: Joaquin Maturana Contti, - nl.wikipedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 3.0

2. Prentbriefkaart met het oorspronkelijke ontwerp van de Heilig Hart van Christuskerk, ontworpen door architect Jules Kayser.

Foto afkomstig uit de collectie van dr. J.W.H. Goossens (CG). Fotocollectie RHCL, CG 500-232 - nl.wikipedia.org

Licentiestatus: Publiek domein

2. Heilig Hartkerk Venlo gezien vanuit het noordoosten. Gezicht op Venlo vanaf het sanatorium "Mutsaersoord" aan de Schaapsdijkweg. Links bovenin op de achtergrond de Heilig Hartkerk uit 1922. Datering: 1920s.

Foto: Gemeentearchief Venlo - commons.wikimedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

3. Voormalige R.K. Kerk H. Hart van Jezus aan de Veldenseweg te Venlo-Noord, gezien vanaf de Straelseweg Venlo.

Datering: 27 augustus 2017. Foto: RomkeHoekstra - commons.wikimedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0 AKTE

4. H. Hartkerk Venlo. Molenstraat Venlo met op de achtergrond de H. Hartkerk.

Foto: Peter Vostermans - Venlo Wie Ut Vruuger Waas / Facebook

5. H. Hartkerk Venlo. De molen aan de Molenstraat Venlo met op de achtergrond de H. Hartkerk.

Foto: Peter Vostermans - Venlo Wie Ut Vruuger Waas / Facebook

6. De nu voormalige Heilig Hartkerk Venlo. Datering: 13 juli 2013. Foto: Freddy Lambrechts - Eigen werk.

Licentiestatus: Vrij herbruikbaar.

7. De nu voormalige Heilig Hartkerk Venlo, gezien vanaf de rotonde Veldenseweg/Straelseweg: Ingangsportaal. Datering: 13 juli 2013. Foto: Freddy Lambrechts - Eigen werk. Licentiestatus: Vrij herbruikbaar.

8. De nu voormalige Heilig Hartkerk Venlo, gezien vanaf de rotonde Veldenseweg/Straelseweg. Spits van het klokkentorentje Linksachter de voormalige kapelanieën. Datering: 13 juli 2013. Foto: Freddy Lambrechts - Eigen werk.

Licentiestatus: Vrij herbruikbaar.

9. H. Hartkerk Venlo. Het kruispunt Molenstraat / Veldenseweg / Straelseweg met op de achtergrond de Heilig Hartkerk Venlol.

Foto: Venlo Wie Ut Vruuger Waas - Facebook

10. H. Hartkerk Venlo. De Straelseweg met links de splitsing naar de Veldenseweg. Links: de tramlijn naar Nijmegen, de zogenaamde "Maasbuurtlijn". Rechts: de Molenstraat. In het midden op de achtergrond de Heilig Hartkerk met de later gesloopte huizen van pastoor en koster, Straelseweg, Venlo. Datering: 1921 - 1926. Bron: facebookpagina Archief Venlo

11. Monumentaal interieur H. Hartkerk Venlo. Foto links: schip richting oksaal. Foto rechts: de koepel met zicht op het priesterkoor.

Datering: onbekend. Foto: burokade.nl

12. H. Hartkerk Venlo. Veldenseweg /Straelseweg ca.1940. Links de trambaan van de MBS. Op de achtergrond zien we de H. Hartkerk Venlo. Voor de kerk , aan de Straelsewegzijde, zien we de pastorie en de kosterswoning. Foto: Ruud Merkx - Facebook

13. Heilig Hartkerk op de splitsing Veldenseweg links en de Straelseweg rechts. Gezien vanaf de plek waar later de supermarkt van "Plus Benders" is gebouwd. Sinds 2019 Jumbo Benders. Datering: 1993.

Foto: Jos Symons - Venlo Wie Ut Vruuger Waas - Facebook

14. H. Hartkerk Venlo. Links: Veldenseweg - In het midden-achter: de Heilig Hartkerk - Rechts: Straelseweg - Op de hoek rechts : Kapper M. van Veggel-Hecker (Sjengske). Datering: Jaren '50 - '60 van der vorige eeuw. Foto: René Titselaar - Venlo Wie Ut Vruuger Waas - Facebook.

15. Heilig Hartkerk Venlo. Datering: Ca. 1923. De zijbeuken en het entree/voorportaal ontbreken nog.

Foto: René Titselaar - Venlo Wie Ut Vruuger Waas - Facebook.

16. H. Hartkerk Venlo. Datering: Vermoedelijk zo rond 1940. Foto: Venlo Wie Ut Vruuger Waas Peter Vostermans - Facebook

17. H. Hartkerk Venlo. De kerk gezien vanuit het noordoosten, met zicht op de sacrestie en het koor (apsis). De nieuwe woningen aan de Straelseweg, achter de kerk zijn in aanbouw ()fundering). Datering: 26 juli 2021.

Foto: Konijnewolf - nl.wikipedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

18. H. Hartkerk Venlo. Entreeportaal. Datering: Juni 2006. Foto: Job van Nes - H. Hart van Jezus - kerkgebouwen-in-limburg.nl

19. H. Hartkerk Venlo. Zicht op het dak van de koepel. Datering: Juni 2006.

Foto: Job van Nes - H. Hart van Jezus - kerkgebouwen-in-limburg.nl

19. H. Hartkerk Venlo. Zicht op het dak van de koepel en de zijbeuken aan de zijde van de Straelseweg.. Datering: Juni 2006.

Foto: Job van Nes - H. Hart van Jezus - kerkgebouwen-in-limburg.nl

20. H. Hartkerk Venlo. Zicht op de linker zijbeuk vanaf de Veldenseweg. Daar was later de dagkapel gevestigd.

Datering: 13 april 2025. Foto: Leo Lambrechts - Eigen werk. Licentiestatus: Vrij herbruikbaar

21. H. Hartkerk Venlo. Zicht op de linker zijgevel vanaf de Veldenseweg. Datering: 13 april 2025.

Foto: Leo Lambrechts - Eigen werk. Licentiestatus: Vrij herbruikbaar

22. H. Hartkerk Venlo. Zicht op de linker zijgevel en het dak van de koepel vanaf de Veldenseweg. Datering: 13 april 2025.

Foto: Leo Lambrechts - Eigen werk. Licentiestatus: Vrij herbruikbaar

23. H. Hartkerk Venlo. Zicht op de linker zijbeuk en de bijgebouwen, zoals de sacrestie, vanaf de Veldenseweg.

Datering: 13 april 2025. Foto: Leo Lambrechts - Eigen werk. Licentiestatus: Vrij herbruikbaar

23. H. Hartkerk Venlo. Zicht op een fragment van de linker zijgevel, gezien vanaf de Veldenseweg.

Datering: 13 april 2025. Foto: Leo Lambrechts - Eigen werk. Licentiestatus: Vrij herbruikbaar

24. H. Hartkerk Venlo. Zicht de recher zijgevel, gezien vanaf de Staelseweg.

Datering: 13 april 2025. Foto: Leo Lambrechts - Eigen werk. Licentiestatus: Vrij herbruikbaar

25. H. Hartkerk Venlo. Zicht op de kerk vanaf de Paulus Potterstraat en de voormalige kapelaanswoningen.

Datering: 13 april 2025. Foto: Leo Lambrechts - Eigen werk. Licentiestatus: Vrij herbruikbaar

26. H. Hartkerk Venlo. Zicht op de kerk vanaf de Jan van Scorelstraat.

Datering: 13 april 2025. Foto: Leo Lambrechts - Eigen werk. Licentiestatus: Vrij herbruikbaar

27. H. Hartkerk Venlo. Zicht op koor, de koepel en een deel van de rechter zijgevel, vanaf de Straleseweg ter hoogte van de Withuisveldstraat. Datering: 13 april 2025. Foto: Leo Lambrechts - Eigen werk. Licentiestatus: Vrij herbruikbaar

28. H. Hartkerk Venlo. Zicht het koor en de achteringang van de kerk, vanaf de Straleseweg ter hoogte van de Withuisveldstraat. Geheel achterin de voormalige kapelaanswoningen en het parochiekantoor. Datering: 13 april 2025.

Foto: Leo Lambrechts - Eigen werk. Licentiestatus: Vrij herbruikbaar

29. H. Hartkerk Venlo. Zicht het koor, de rechter zijbeuk en de koepel vanaf de Straleseweg ter hoogte van de Withuisveldstraat. Datering: 13 april 2025. Foto: Leo Lambrechts - Eigen werk. Licentiestatus: Vrij herbruikbaar 

P.S. De fiets is eigendom van de fotograaf.

30. H. Hartkerk Venlo. Zicht het koor, de rechter zijbeuk en de koepel vanaf de Straleseweg ter hoogte van de Withuisveldstraat. Datering: 13 april 2025. Foto: Leo Lambrechts - Eigen werk. Licentiestatus: Vrij herbruikbaar

Zie ook

Pagina bijgewerkt: 14 april 2025 - Foto nr. 20 t/m 30