De Marinekathedraal van de Heilige Nicolaas (Russisch: Морской Никольский собор) is een Russisch-orthodoxe kathedraal in de ver-sterkte Russische marinestad Kronstadt op het eiland Kotlin in de Finse Golf. De kathedraal is de belangrijkste kerk van de Russische Oostzeevloot.

Het ontwerp

In 1897 schreef de Russische marine een internationale wedstrijd uit voor het ontwerp van de kathedraal. De eerste en tweede wed-strijd leverde geen bevredigend ontwerp op. Nadat de marine in 1898 enkele beperkingen ten aanzien van de bouw en de kosten op-hief kwam er een winnend ontwerp. Wel moest de nieuwe kathedraal voldoen aan de eis dat het gebouw groot genoeg moest zijn om het van verre afstand te kunnen zien, bovendien moest het het kruis op de koepel zichtbaar zijn voor binnenkomend scheepvaart-verkeer. Het ontwerp werd goedgekeurd door tsaar Nicolaas II en Johannes van Kronstadt riep op tot onmiddellijke aanvang van de bouw, echter Stepan Makarov, een nieuw benoemde viceadmiraal van de basis, vond het ontwerp artistiek zwak en bovendien te klein. De admiraal vroeg tsaar Nicolaas zijn keuze te heroverwegen en na twee jaar werd de instemming van de tsaar voor het win-nende ontwerp ingetrokken. Vervolgens trok Makarov de regie over de bouw naar zich toe en nodigde Vasili Kosjakov uit, een archi-tect die zich reeds zeer verdienstelijk had getoond met de bouw van kerken en kathedralen. Makarov gaf Kosjakov de instructie dat de kathedraal groot genoeg moest zijn voor minstens 5.000 gelovigen en dat het bouwwerk in de historische Byzantijnse traditie moest passen. Nadat de architect in Istanboel en Griekenland zijn kennis over Byzantijnse architectuur had ververst, legde hij de bouwcommissie van de marine twee ontwerpschetsen voor. De door de commissie gekozen schets werd door tsaar Nicolaas II goed-gekeurd op 21 mei 1901.

De bouw

Op 27 oktober 1901 werd het 14.000 man sterke garnizoen van Kronstadt bevolen het voorbereidende werk te verrichten voor de bouw van de kathedraal. Ondanks de sociale onrust die leidde tot een revolutionaire opstand in 1905 lukte het om het gebouw te voltooien in 1907. In de daaropvolgende jaren werd gewerkt aan de afwerking van het gebouw. Op 10 juni 1913 kon de kathedraal worden ingewijd. De inwijding werd bijgewoond door de keizerlijke familie. De totale kosten van de kathedraal bedroegen 1.955.000 roebel, exclusief particuliere giften en het onbetaalde werk van werknemers van de marine en burgers.

Sovjet-periode

Slechts 16 jaar zou de kathedraal als zodanig dienstdoen. Op 14 oktober 1929 werd de kerk gesloten en werden bezittingen van de kerk in beslag genomen. Een klein deel van de waardevolle objecten werden verplaatst naar het Marine Museum en het Russisch Museum. In 1930 werden de kruisen en klokken verwijderd en naar de smelterij gebracht. Eén klok met een gewicht van 4.726 kilo bleef om onbekende redenen hangen. Herdenkingsplaten met namen van zeelieden die het leven lieten werden van de wanden gerukt en gebruikt voor andere doelen. Het lot van de iconostase en marmeren voorwerpen is onbekend. In 1932 werd de kathedraal omgebouwd tot bioscoop. Weer later, in 1939, kreeg de kerk een bestemming als militair tehuis voor officieren van het garnizoen Kronstadt. Tijdens de Tweede Wereldoorlog deed de voormalige kerk geen dienst. De koepel werd door rechtstreekse beschietingen beschadigd. Na de oorlog werd de kerk hersteld van de oorlogshandelingen en in gebruik genomen als concertzaal. In de kerk werd een verlaagd plafond aangebracht waardoor de koepel voor de bezoekers in de zaal niet meer zichtbaar was. In 1980 werd de kathe-draal heropend als een museum.

Heropening

Sinds de jaren 90 probeerde de Russisch-orthodoxe Kerk de kathedraal weer in haar bezit te krijgen. Op 24 november 2002 werd er eindelijk weer een kruis geplaatst op de koepel van de kerk. Drie jaren later, op 2 november 2005, werd de eerste Goddelijke Litur-gie gevierd in de Marinekathedraal sinds 1929. Sinds september 2008 is de kerk weer een kathedraal. In april 2012 werd in het bijzijn van president Dmitri Medvedev de kathedraal na veel restauratiewerk weer ingewijd door patriarch Kirill. In het postcommunistische Rusland neemt de orthodoxe religie een steeds belangrijkere plaats in, hetgeen door Medvedev onderstreept werd met de woorden: "Niets versterkt het leger en de marine meer dan spirituele eenheid". Er zijn nog enkele restauratiewerkzaamheden gepland maar naar verwachting zullen deze werkzaamheden voor de viering van het 100-jarig bestaan van de kathedraal in 2013 voltooid zijn.

Afbeeldingen

1. Marinekathedraal van Sint-Nicolaas in Kronstadt. Datering: 31 juli 2014. Foto: Alex 'Florstein' Fedorov - nl.wikipedia.org

Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

2. Marinekathedraal van Sint-Nicolaas in Kronstadt. Gevelfragment. Datering: 13 juli 2009.

Foto: Пётр Иванов - nl.wikipedia.org - Licentiestatus: Publiek domein

3. Marinekathedraal van Sint-Nicolaas in Kronstadt. Datering: 31 juli 2014. Foto: Alex 'Florstein' Fedorov - nl.wikipedia.org

Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

4. Marinekathedraal van Sint-Nicolaas in Kronstadt. Interieur. Datering: 2014.

Foto: Petrosyan. leon - nl.wikipedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

5. Originele tekening voor de ingang van de kerk. Tekst: Ik ben de Alfa en de Omega, het Begin en het Einde (Openbaring 1:8).

Datering: 1 januari 1903. Foto: Vasily Kosyakov - lead architect (1862-1921) - nl.wikipedia.org - Licentiestatus: Publiek domein

6. Portaaldecoratie. Datering: 1 januari 1903. Foto: Vasily Kosyakov - lead architect (1862-1921) - nl.wikipedia.org

Licentiestatus: Publiek domein

Bronnen, noten en/of referenties

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Naval Cathedral in Kronstadt op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

Externe links/verwijzingen

• Nicolaaskathedraal (Kronstadt) - nl.wikipedia.org

Zie ook

• Kronstadt Naval Cathedral - en.wikipedia.org
• Category:Kronstadt Naval Cathedral - uit Wikimedia Commons