De Nicolaaskerk te Haren in de Nederlandse provincie Groningen is een deels romaanse, deels romanogotische kerk uit het begin van de dertiende eeuw. De toren is in het verleden meermalen afgebrand. In 1914 werd hij gerestaureerd onder leiding van rijksbouw-meester Cornelis Peters. Het zadeldak werd toen vervangen door een hoge spits. De toren heeft thans een achtkantige spits tussen vier topgevels.

Bijzonder aan de toren is de verdieping die door een gewelf overdekt is. Dit zou een torenkapel zijn geweest, open naar het schip van de kerk. Het doel van zo'n kapel op de verdieping is niet duidelijk.[2]

In de kerk staan verschillende herenbanken, waarvan er één uit 1616 dateert. De andere zijn in de 18e eeuw vervaardigd. De preek-stoel is in 1725 gemaakt door Casper Struiwig.[3] Het orgel werd in 1770 gebouwd door Albertus Antoni Hinsz; het werd in 2002 gerestaureerd.

Voor de ingang van de kerk staat het oorlogsmonument van Haren.

Overlevering

Volgens de overlevering zou Bommen Berend in 1672 de kerktoren gebruikt hebben als uitkijkpost bij de belegering van Groningen. Een bord met zuurkool zou hem toen door de Groningers uit de handen geschoten zijn. Om die reden zou in Haren zuurkool met spek nog steeds oorlog genoemd worden. In de toren zijn twee kanonskogels uit die periode te vinden.[4]

Literatuur

Hein Bloemink, Roelof Rabbers, Rolf van der Woude red: Dorpskerk Haren 800 jaar! Hervormde Gemeente Haren-Onnen, 2021 -

1. Nicolaaskerk van Haren. De toren. Datering: 3 juli 2008. 

Foto: Gouwenaar - nl.wikipedia.org - Licentiestatus: Publiek domein

2. De Nicolaaskerk van Haren in 1911 met de oude zadeldaktoren. Exterieur vanuit het zuidwesten. Datering: 1 april 1911.

Foto: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - nl.wikipedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

3. Nicolaaskerk van Haren. Interieur. Datering: 9 september 2017.

Foto: RomkeHoekstra - nl.wikipedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

4. Nicolaaskerk van Haren. Interieur. Kansel met omringend doophek. Datering: 9 september 2017.

Foto: RomkeHoekstra - nl.wikipedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

5. Nicolaaskerk van Haren. Een van de herebanken. Datering: 9 september 2017.

Foto: RomkeHoekstra - nl.wikipedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

6. Nicolaaskerk van Haren. Exterieur noord zijde. Datering: Juni 1970.

Foto: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - commons.wikimedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

7. Nicolaaskerk van Haren. Exterieur vanuit het zuid-oosten en vanuit het noord-oosten. Datering: Oktober 1941.

Foto: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - commons.wikimedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

8. Nicolaaskerk van Haren. Interieur. Datering: Oktober 1941.

Foto: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - commons.wikimedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

9. Nicolaaskerk van Haren. Interieur. Datering: Oktober 1941.

Foto: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - commons.wikimedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

10. Nicolaaskerk van Haren. Interieur naar het westen met zicht op het orgel. Datering: Maart 1960.

Foto: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - commons.wikimedia.org - Licentiestatus: CC BY-SA 4.0

Bronnen, noten en/of referenties

1.  Nicolaaskerk in haren (groningen) | Monument - Rijksmonumenten.nl. rijksmonumenten.nl. Geraadpleegd op 5 januari 2021.
2.  Duizend jaar bouwen in Nederland
3.  Karstkarel, Peter Alle middeleeuwse kerken: Van Harlingen tot Wilhelmshaven (2007) Leeuwarden/Groningen, Uitgeverij Noordboek, ISBN 978 9033005589
4.  Plas, Harm en Wim Religieus erfgoed in Groningen: Oude kerken in de Ommelanden (2008) uitgeverij Profiel, Bedum. ISBN 978 90 5294 411 1

Externe links/verwijzingen

• Nicolaaskerk (Haren) - nl.wikipedia.org
• Category: Nicolaaskerk (Haren, Groningen)- uit Wikimedia Commons

Geraadpleegde bron: nl.wikipedia.org/wiki/Nicolaaskerk_(Haren) - 9 september 2022