Lodewijk XV - rococo

Onder Lodewijk XV trad een volledig gemis van constructieve samenstelling op. De uitwendige architectuur bleef barok, of rustig klas-siek in goede verhoudingen. De stijl Lodewijk XV - ook wel 'rococostijl' genoemd naar de veelvuldig in het ornament toegepaste schelpvorm - bloeide slechts kort, vanaf 1723 tot 1774.

Het volk verachtte deze versieringskunst en onder Lodewijk XVI leidden architecten Jacques-Ange Gabriel en Étienne-Louis Boullée een terugkeer tot het Classicisme (onder bescherming van madame De Pompadour, die dweepte met alles wat klassiek was). Madame De Pomoadour, minnares van Lodewijk XV, leefde van 1721-1764.

De stijl van Lodewijk XVI handhaafde zicht tot 1775; hij ging ten onder in de wilde ver-warring van een uitbrekende revolutie. Lodewijk XVI werd in 1793 onthoofd. De stijl van Lodewijk XVI handhaafde zich tot 1775; hij ging ten onder in de wilde verwarring van een uitbrekende revoilutie. Lodewijk XVI werd in 1793 onthoofd.

Belangrijke bouwwerken uit die tijd zijn:

A. De Lodewijk XIII-stijl, of Louis Treize, was een modetrend in de Franse kunst en architectuur, met name in de beeldende en decoratieve kunsten. De specifieke betekenis ervan als periode in de Franse kunstgeschiedenis heeft veel te maken met het regentschap waaronder Lodewijk XIII zijn regering begon (1610-1643). Zijn moeder en regentes, Maria de' Medici, importeerde het maniërisme uit haar thuisland Italië en de invloed van de Italiaanse kunst zou decennialang sterk voelbaar blijven. (Bron: Fragment uit: en.wikipedia.org/wiki/Louis_XIII_style - 8 december 2024)

• Oorspronkelijk Jachtslot te Versailles.
• Kasteel (of Paleis) van Versailles (Frans: Château de Versailles) (1620), door Salomon de Brosse, voor Maria de Medici, regentes.
• Door François Mansart: de zuidvleugvel van Chateau de Blois, Val-de-Grâce, Hôpital d'instruction des armées du Val-de-Grâce of HIA Val-de-Grâce is een militair hospitaal en een kerk in de Franse hoofdstad Parijs, gesitueerd in het 5e arrondissement en Château de Maisons-Laffitte (1641-1650), een prachtig buiten aan de zuidelijke Seine-oever.

B. De Lodewijk XIV-stijl of Louis Quatorze-stijl is een barokstijl vernoemd naar de Franse koning Lodewijk XIV, die regeerde van 1643 tot 1715. In Nederland wordt de stijl toegepast in de eerste helft van de 18e eeuw, met name in de periode ±1700–±1740. De Lodewijk XIV-stijl is zwaar, pompeus en symmetrisch. Een veel gebruikt motief in de architectuur in de Lodewijk XIV-stijl is het acant-husblad. (Bron: Fragment uit: nl.wikipedia.org/wiki/Lodewijk_XIV-stijl - 13 mei 2021)

• Louvre gevels (1667-1674) van Claude Perrault (1613-1688), wat er achter ligt is helaas niet van eenzelfde uitgangspunt.
• Jachtslot van Lodewijk XIII te Versailles, van Lemercier (1626). Dit werd het uitgangspunt van het Pailais de Versailles. Jules Hardouin Mansart leidde de bouw, bijgestaan door Lebrun voor de stoffering en Lenotre voor de tuinaanleg.
• Oorspronkelijk jachtslot van Lodewijk XIII. Dit bouwwerk verwijst naar het oorspronkelijke jachtslot dat koning Lodewijk XIII in 1624 in Versailles liet bouwen Dit jachtslot, een relatief bescheiden bouwwerk van rode baksteen en zandsteen, vormde de basis voor het latere, veel grotere Paleis van Versailles. Lodewijk XIII's zoon, Lodewijk XIV, breidde het jachtslot aanzienlijk uit tot het paleis zoals we het nu kennen. 
• Dienstvleugels van architect Leveau.
  • Omhulling van het hoofdgebouw van Mansart Jr. en Lebrun'.
  • Zuidvleugel.
  • Noordvleugel met 
  • De kapel en
  • De schouwburg van architect Gabriel (tijdens Lodewijk XV).
  • Dienstvleugels

De gehele bouw werd tijdens Lodewijk XIV voltooid (1661-1715).

• Hotel des invalides met Dom van H. Mansart.
• Apollo-Galerij van het Louvre, van Lebrun.

C. De Lodewijk XV-stijl (Louis Quinze-stijl, Louis XV-stijl) is een late barokstijl in de toegepaste kunsten, die sterk verwant is met het rococo in de beeldende kunst en de architectuur. De stijl, die onderdeel vormt van de Lodewijkstijlen, is vernoemd naar de Franse koning Lodewijk XV, die regeerde van 1715 tot 1774.

• Koninklijke Opera van Versailles ( Frans : Opéra royal de Versailles. Het is ontworpen door Ange-Jacques Gabriel en staat ook bekend als het Théâtre Gabriel.
• Huizen Lodewijk XV-plein te Lyon en Bisschoppelijke paleizen te Verdun en Straatsburg, van Robert de Cotte.
• Carriere-plaats en Stanislas-plaats te Nancy. Residentie van Stanislas Leczinski, schoonvader van Lodewijk XV. Met de sierlijke hekwerken van Jean Lamour.
• Oppenordt en Verberckt, rococo-sierkunstenaars.

D. De Lodewijk XVI-stijl (ook wel Louis Seize-stijl) is een van de Lodewijkstijlen. De stijl is vernoemd naar de Franse koning Lodewijk XVI, die regeerde van 1774 tot 1792. In Nederland werd de stijl toegepast in het vierde kwartaal van de 18e eeuw, meer precies: de periode ±1770-±1800. (Overgang naar Classicisme).

• Kasteel van Compiègne (Frans: Château de Compiègne) en Petit Trianon, van Ange-Jacques Gabriel.
• Panthenon, Genovevakerk, van Jacques Germain Soufflot Parijs.
• Palais de Justice te Parijs, van Antoine.
• Invloed van Étienne-Louis Boullée, Frans architect, theoreticus en onderwijzer.

1. PLattegrond van het paleis te Versailles, ten zuidwesten van Parijs. Bron: Geschiedenis der Bouwkunst 1963, H. Sutterland, blz. 273.

2. Gevelordonnatie, srtijl Lodewijk XIII, van het oorspronkelijk jachtslot van Versailles, dat later door Lodewijk XIV zou worden uitgebreid tot her grootste paleizencomplex van Europa. Gebouwd door Lemercier (1626). Berg- en Baksteen.

Bron: Geschiedenis der Bouwkunst 1963, H. Sutterland, blz. 275.

3. Parkgevel van het Palais de Veresailles, stijl Lodeweijk XIV (1660-1673) en deel van de Middenrisalit (1680).

Bron: Geschiedenis der Bouwkunst 1963, H. Sutterland, blz. 275.

4. Dôme des Invalides te Parijs (1675-1706) stijl Lodewiujk XIV.Graftombevoor der groten van Frankrijk. In het midden is de sarcofaag van Napoleon Bonaparte opgesteld. Een meesterwerk van architect Jules Hardouin-Mansart. De plattegfrond vertoont opvallende gelijkenis met diwe van de Taj Mahal te Agra (1648). Bron: Geschiedenis der Bouwkunst 1963, H. Sutterland, blz. 277.

5. Diverse ornamenten, Lodewijk XV stijl. Bron: Geschiedenis der Bouwkunst 1963, H. Sutterland, blz. 278.

In de Regence- en Lodewijk XV-tijd (1715-1774) ondergaat de buiten-archiectuur weinig verandering; de gevelveresiering krijgt meer betekenis door kapitelen, consolen, vullingen en smeedwerken. Het interieur echter, krijgt een bijzonder feestgewaad. Vorm en kleur zijn alles; constructie is slechts een bijzaak.

6. Plattegrond enn gevel van het Petit-Trianon - Interieurdetails. Bron: Geschiedenis der Bouwkunst 1963, H. Sutterland, blz. 279.

Geraadpleegde bron: Blz. 272 t/m 279 - Geschiedenis der Bouwkunst 1963, H. Sutterland

Zie ook

• Rococo II
• Rococo - en.wikipedia.org
• Category:Rococo art - uit Wikimedia Commons